مخزن اسید یک محفظه (تانکر یا منبع) ایمن با حجم بالا و از متریالی ضد اسید ساخته می شود که برای نگه داری و حمل مواد اسیدی و قلیایی مورد استفاده قرار می گیرد. مخازن اسید به دلیل طراحی و ساخت با متریال ویژه ( استیل، پروپلین، پلی اتیلن، کاموپزیت، پلاتین و انواع متریال هایی که با مواد شیمیایی، اسیدی و قلیایی واکنشی نشان نمی دهند) و خاص، دارای مقاومت بسیار بالایی در برابر این ماده شیمیایی که دارای ph بسیار بالایی است می باشد. مخازن اسید در صنایع بسیار زیادی کاربرد دارند. مخزن اسید برای نگه داری و حمل انواع اسید ها از جمله اسید نیتریک، سولفوریک، کلریدریک، فسفریک، انواع مواد قیلیایی و … مورد استفاده قرار میگیرند.
اولین فاکتور در طراحی و ساخت مخازن اسید این است که خود مخزن دچار آسیب و نشود و دومین فاکتور حفظ کامل خواص شیمیایی مواد اسیدی درون مخزن می باشد.
یکی از پر کاربردترین انواع مخازن اسید پایپ صنعت خاورمیانه، مخزن استیل سولفوریک است. اسید سولفوریک یکی از پر کاربرد ترین نوع اسید ها در صنایعی همچون کشاورزی است و حمل و نگه داری این سیال اسیدی خطرناک است و از حساسیت بالایی برخوردار است.
شرکت پایپ صنعتی خاورمیانه بعنوان با تجربه ترین هلدینگ صنعتی در ساخت مخزن نگهداری و حمل انواع اسید، آمادگی خود را برای ساخت مخازن ذخیره و نگهداری اسید اعلام می نماید. متقاضیان و کارفرمایان عزیز جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت خدمات مشاوره رایگان با شماره تلفن 09129546702 تماس حاصل فرمایند.
کاربرد مخزن اسید
امروزه در صنایع بسیار گسترده ای انواع اسیدها و مواد شیمیایی از اهمیت بالایی برخوردار می باشند و پرکاربرد هستند. این نوع مواد شیمیایی برای سلامت بشر بسیار خطرناک هستند و باید با تجهیزات مخصوصی حمل و نگه داری شوند، همچنین علاوه بر مساله نگه داری و حمل ایمن نگه داشتن این مواد نیز مسئله ای است که بسیار حائز اهمیت است. مخزن های اسید برای صنایع مختلفی در اشکال و ابعاد مختلفی تولید می شوند و با توجه به اینکه در این مشاغل با مواد شیمیایی سروکار دارند به کمک این مخازن مواد شیمیایی اسدی به صورت کاملا ایمن نگه داری و حمل می شوند.
همانطور که ذکر شد اسید ها دارای قدرت خورندگی و اکسید کنندگی فوق العاده بالایی می باشند و در دو دسته بندی اسیدهای معدنی و اسید های عالی که هرکدام دارای غلظت های مختلفی می باشد وجود دارند و در صنایع مختلفی استفاده می شوند. از پر کاربرد ترین اسید ها در صنعت می توان اسید نیتریک، اسید سولفوریک، اسید هیدروکلریک و اسید سیتریک را نام برد که در ادامه بیشتر به معرفی ویژگی ها و کاربرد های آنها خواهیم پرداخت. مخازن اسید بدون توجه به نوع متریال و نوع اسید نگه دارنده در صنایع بسیار گسترده ای مورد استفاده قرار میگیرند که برخی از آنها عبارتند از:
مخازن ضد اسید برای نگه داری و حمل مواد شیمیایی اسیدی با غلظت های مختلف ساخته می شوند و در شکل ظاهری به صورت های افقی، عمودی، مکعبی و ته قیفی طراحی و ساخته می شوند. از نظر نوع متریال نیز مخزن ضد اسید در انواع مختلفی طراحی و ساخته می شود. برای مثال یکی از متریال های بسیار پر کاربرد در تمامی صنایع مخزن اسید پلی اتیلن می باشد. پلی اتیلن در دو نوع تک جداره و دو جداره ساخته می شود که می تواند انواع مواد شیمیایی از PH یک تا چهارده را بدون هیچ گونه آسیب و خوردندگی حمل و به مدت طولانی نگه داری و ذخیره نماید. مخزن اسید پلی اتیلن به دلیل مقاومت بسیار بالایی که در برابر انواع سیالات شیمیایی با PH های مختلف دارد، یکی از پر طرفدارترین انواع مخازن است و حتی جایگزین بسیار مناسبی برای مخازن اسیل می باشد. نوع تک جداره مخزن اسید پلی اتیلن به صورت غیر دفنی همراه با سازه نگهبان طراحی و ساخته می شود و مخزن پلی اتیلن دو جداره به صورت دفنی و بدون نیاز به سازه نگهبان ساخته می شود. مخازن ضد اسید پلی اتیلن تک جداره و دو جداره برای کاربرد های مختلف طبق سفارش کارفرما و استفاده در کارخانجات طراحی و ساخته می شود و با توجه به ویژگی های فنی، متریال و ظرفیت هرکدام دارای قیمت های متفاوتی می باشند ولی به صورت کلی قیمت مخزن اسید دوجداره پلی اتیلن نسبت به مخزن اسید تک جداره پلی اتیلن بالاتر می باشد.
مخازن اسید با توجه با پارامترهای مختلفی دسته بندی می شوند، در ادامه تک تک دسته بندی های مخزن اسید را بررسی کرده و به معرفی ویژگی ها و کاربردهای هرکدام از مخازن اسید می پردازیم.
مخزن ضد اسید پلی پروپلین
پلی پروپلین دارای چگالی پایین است و در برابر مواد شیمیایی اسیدی و بازی بسیار مقاوم می باشد. قیمت پروپلین پایین است و دارای مقاومت الکتریکی و شیمیایی خوبی است و برای ساخت مخازن اسیدی بسیار مناسب می باشد. این متریال دارای استحکام و مقاومت بالایی است، با مواد اسیدی واکنشی نشان نمی دهد. تمامی انواع اسیدها و با چگالی و غلظت گوناگون را به وسیله مخزن پروپلین میتوان نگه داری و یا در صورت نیاز حمل و جابه جا نمود. مخازن اسیدی که از پروپلین ساخته می شوند با مقاومت بسیار بالایی که در دماهای مختلف دارند گزینه بسیار مناسبی برای مواد اسیدی هستند که نیاز به جابه جایی دارند.
مخزن ضد اسید پلی اتیلن دو جداره
از بارزترین ویژگی های پلی اتیلن دو جداره، مقاومت در برابر نور خورشید و اشعه ماوراء بنفش و مقاومت بسیار بالا در تماس با مواد اسیدی و بازی می باشد. از مزیت های این مخزن دو جداره بودن آنها است که در صورت خرابی و آسیب در جداره اول جداره دوم آسیبی نخواهد دید و مخزن کار نگه داری خود را بدون مشکل ادامه خواهد داد. مخازن پلی اتیلن دوجداره با توجه به ظرفیت و ابعاد قابل تولید به صورت عمودی و افقی خواهند بود. از مزایای مخازن اسید پلی اتیلن دو جداره تزریق و تخلیه آسان تر نسبت به سایر مخازن اسید می باشد و همچنین امکان نگه داری ظرفیت دو برابری مواد اسیدی در داخل خود را نسبت به سایر مخازن اسید خواهند داشت.
مخزن ضد اسید استیل
مخازن اسیدی که از جنس استیل می باشند برای نگه داری تمامی اسید ها و بازها مورد استفاده قرار میگیرند و دارای مقاومت، استحکام، پایداری و طول عمر بسیار بالایی می باشند. مخازن اسید استیل در برابر تمامی ضربات، پارگی ها، ترک ها، فرورفتگی ها و … مقاوم اند و برای شما تا سالهای بسیار زیادی به صورت کاملا بهینه و کارآمد، کار خواهند کرد. در صورت تمایل می توانید برای بالا بردن کارایی و مقاومت مخازن اسید استیل ، آنها را به صورت چند جداره و یا به صورت پایه دار و بالا تر از زمین سفارشی سازی نمایید تا بازدهی بیشتری برایتان داشته باشد. این نوع مخزن های اسید دارای قیمت بالاتری نسبت به سایر مخازن اسید می باشند و گران تر هستند.
مخزن ضد اسید فایبرگلاس
مخازن اسیدی که از جنس فایبر گلاس ساخته می شوند برای نگه داری و حمل مواد اسیدی که دارای غلظت کمتر از هشتاد در صد هستند، مورد استفاده قرار میگیرد و برای مواد اسیدی با غلظت بالاتر مناسب نمی باشد. مخزن اسید فایبر گلاس برای نگه داری مواد اسیدی ملایم با غلظت پایین بهترین گزینه است و توصیه می شود از این مخزن استفاده شود.
مخزن ضد اسید کربن استیل
برای نگه داری مواد اسیدی با غلظت های بالا تا حد 93 درصد ، مخازن اسید کربن استیل بسیار مناسب هستند و در ظرفیت هایی مانند 10،000 گالن به بالا را می توان در آنها نگه داری نمود. مخازن اسید کربن استیل به هیچ عنوان با مواد اسیدی با غلظت بالا واکنشی نشان نمی دهند و درچار هیچگونه پوسیدگی و خوردگی نخواهند شد. یکی از بهترین مخازن برای نگه داری اسید سولفوریک تا 77 درصد، مخزن اسید کربن استیل می باشد.
انواع مخزن اسید با توجه به وزن مخصوص اسید
مخزن نگه داری اسید، بر اساس وزن مایعی که در آن نگهداری می‌شود طراحی و تولید می‌شود. برای مثال از مخزنی که برای نگهداری یک نوع اسید که رتبه وزن مخصوص آن 1.5 است، نباید برای نگه داری اسیدی یا مایعی که دارای وزن مخصوص 1.8 میباشد، استفاده شود.
به طور کلی وزن مخصوص یک مایع نشان دهننده میزان اختلاف چگالی آن با چگالی آب می باشد. کاری که برای تعیین وزن مخصوص هر مایع باید انجام شود، تقسیم چگالی اسید بر چگالی آب می باشد.
به عنوان نمونه و مثال: چگالی اسید سولفوریک معادل 1840 می باشد و همچنین چگالی آب برابر با 1000 می باشد، وزن مخصوص اسید سولفوریک باتوجه به فرمولی که در بالا ذکر شد برابر با 1.84 می باشد.
یکی از مهمترین پارامتر ها در طراحی و ساخت مخزن اسید مطابقت دادن مخزن با وزن مخصوص مایعی است که قرار است در آن قرار داده شود. در ادامه این مطلب جدول هایی را نشان می دهیم که در آن استاندارد های طراحی مخزن اسید باری ذخیره و حمل سه اسید که از متداول ترین اسید ها را بررسی نموده ایم.
مخزن اسید سولفوریک
یکی از پر مصرف ترین اسیدها در انواع مختلف صنایع، اسید سولفوریک می باشد. اسید سولفوریک یکی از انواع اسیدهایی است که بسیار خطرناک است و درجه خورندگی بسیار بالایی دارد و با غلظت بسیار بالایی مورد استفاده قرار میگیرد و غلظت اسید سولفوریک یکی از پارامترهایی است که بسیار مهم است و در انتخاب و خرید اسید سولفوریک مورد توجه ویژه ای قرار میگیرد. در انتخاب و خرید مخزن اسید برای اسید سولفوریک دو عامل بسیار مهم وجود دارد که عبارتند از:
طراحی مخزن اسید سولفوریک
H2SO4 یا اسید سولفوریک مهمترین ماده شیمیایی صنعتی است که درجه خورندگی و بسیار بالایی دارد و در مناطق بسیار زیادی از این مخزن استفاده می شود. فولاد کربن زمانی که با اسید سولفوریک غلیظ تماس داشته باشد دچار خورگی بسیار کم و متوسطی می شود. اگر در طراحی مخزن اسید تمامی استاندارد های لازم بکار برده شود و به صورت مناسبی نگه داری شود ، استفاده کردن از این متریال برای ساخت مخزن اسید سولفوریک در دمای متوسط بسیار به صرفه خواهد بود. ولی لازم به ذکر است که خوردگی هایی که ممکن است ایجاد شود به شکلهای مختلفی رخ می دهد و نتایج فاجعه باری را ایجاد نماید. مخزن های اسید سولفوریکی که به ضکل عمودی ساخته می شوند، طبق استاندارد API Standard 650 تولید می شونند و مخزن هایی که به صورت افقی هستند طبق استاندارد ASME که در ارتباز با دیگ ها و مخز های تحت فشار می باشد.
مخزن نگه داری و ذخیره اسید هیدروکلریدریک
اسید هیدروکلریدریک از دسته اسید هایی است که دارای قدرت خورندگی بسیار بالایی است و به صورت شفاف می باشد. این اسید برای ساخت و تهیه رنگ ها و همچنین در تهیه کود ها مورد استفاده قرار می گیرد. از صنایع دیگری که از این اسید استفاده می کنند می توان به صنایع نساجی، عکاسی و لاستیک سازی اشاره نمود. در طراحی و ساخت مخزن نگه داری اسید کلریدریک باید به پارامترهای بسیار حساس و مهمی توجه شود، یکی از این پارامتر ها که طراحان باید در نظر داشته باشند، طراحی یک جریان خروجی کاملا استاندارد و مناسب است که باید به شکل ونت باشد. این خروجی برای خارجکردن گازهای تولید شده از این اسید در داخل مخزن است، به دلیل اینکه این گازها می توانند به شدت مخزن را تحت تاثیر قرار داهند.
مخزن نگه داری و ذخیره اسید نیتریک
یکی از سخت ترین کارها در صنعت طراحی و ساخت مخزن ذخیره و نگه داری اسید نیتریک است. چرا که اسید نیتریک یک اسید کاملا بدون رنگ با با رنگ زرد و قرمز است. از نظر واکنش با آب این اسید هم مانند اسید سولفوریک است و می تواند در اثر این واکنش گرما و حرارت بسیار زیادی را تولید نماید، بنابراین در ساخت مخزن برای نگه داری این اسید نباید از مواد پلاستیکی با گرید 3840 استفاده نمود ، چرا که به این متریال در اثر حرارت بالا آسیب های جبران ناپذیری وارد خواهد شد.
اسید نیتریک برای ساخت نوع های زیادی از مواد منفجره از مواد پایه به شمار می آید بنابراین برای طراحی و ساخت مخزن برای ذخیره و نگه داری و حمل این ماده باید از تخصص بسیار بالا و همچنین تجربه زیادی برخودار بود.
همانطور که در بخش های قبلی ذکر شده، مخزن های نگه داری مواد و سیالات اسیدی و بازی با توجه به پارمتر ها و فاکتور های مختلفی دسته بندی می شوند. پارمترهای دیگر دسته بندی مخازن اسید وزن، نوع اتصالات و واشر ها میباشد. با توجه به مقاومت و استحکام بالای استیل، پلی اتیلن و پلی پروپیلن در برابر مواد اسیدی و خوردگی ناشی از آنها، صنایع مختلف معمولا از این متریال ها برای ساخت مخازن اسیدی مورد نظر خود استفاده می کنند و همچنین توسط سازندگان توصیه می شوند.
به صورت کلی می توان قواعد زیر را برای تعیین متریال مناسب برای ساخت مخازن اسید عنوان نمود.
قیمت مخزن اسید
مخزن اسید یا مخزن ضد اسید با توجه به پارمترهای مختلفی قیمت گذاری می شود. برخی از مهمترین پارامتر ها ظرفیت مخزن ، درجه اسیدیته سیالی که در مخزن باید نگه داری یا حمل شود، دمای سیال، اتصالات مخزن، دفنی یا غیر دفنی بودن مخزن و افقی یا عمودی بودن مخزن اسید، جنس بدنه مخزن اسید می باشند.
البته برای قیمت گذاری مخزن اسید رتبه بندی خاصی وجود دارد که عبارت است از:
از عوامل مهمی که در زمان ارزیابی مخزن های نگه داری و دخیره اسیدها باید به دقت در نظر گرفته شوند می توان به گزینه های زیر اشاره نمود:
رده بندی جنس مخازن پلاستیکی برای گروه مواد شیمیایی
پارامتر های مهم در ارزیابی مخازن اسید
نکات مهم در استفاده از مخزن اسید
بر طبق قوانین سازمان بهداشت جهانی و قانون کار، تمامی کارفرمایان مسولیت و ایمنی کارکنان خود را باید جدی بگیرند و تمامی اقدامات لازم را در حفظ ایمنی آنها انجام دهند. در رابطه با مخازن اسید خطرات و ریسک های بسیار جدی وجود دارد که در صورت انجام اقدامات لازم و فوری به فجایع انسانی تبدیل خواهند شد. کارفرمایان باید تمامی اقدامات مراقبتی و پیشگیرانه را مخازن اسید، محل نگه داری مخازن و کارکنانی که با این مخازن در ارتباط می باشند را اتخاذ نماید
پارامتر ها و نکات بسیار زیادی وجود دارند که در هنگام استفاده و کار با مخزن اسید باید در نظر گرفته و رعایت شوند. موارد دیگری نیز وجود دارند که برای حفظ ایمنی کاربران مخزن می باشند که رعایت آنها برای ایمنی شان الزامی می باشد که در ادامه به ذکر برخی از این موارد می پردازیم.
ارزیابی ریسک
بزرگترین ریسکی که در ارتباط با مخزن اسید و کار با آن وجود دارد خطر نشت و خارج شدن اسید از مخزن می باشد. این خطر علاوه بر افراد حاضر در محل برای عموم موردم خطر جدی را در پی دارد. نشت اسید از مخزن می تواند دلایل زیادی داشته باشد که در ادامه مهمترین آنها را ذکر نموده ایم:
محل قرار دادن مخزن اسید
در رابطه با مکانی که مخزن اسید باید در آن استقرار یابد نیز عوامل بسیار زیادی وجود دارد که باید به دقت بررسی و در نظر گرفته شوند تا از اتفاقات و حوادث احتمالی جلوگیری و پیشگری شود.
همواره در تمامی پروژه ها کارفرمایان در تلاش هستند تا از سرمایه خود به صورت کاملا بهینه استفاده نمایند و بهتر از آن هزینه ها را تا حد امکان کاهش دهند. برای کم کردن هزینه ها در سفارش مخزن اسید بهترین پیشنهاد نصب آن بر روی زمین به صورت افقی یا عمودی می باشد . این کار موجب می شود که فرآیند پمپاژ از مخازن به صورت آسانتری انجام شود و همچنین علاوه بر کاهش هزینه ها، بازرسی و نگه داری مخازن و در صورت نیاز انجام تعمیرات ساده تر خواهد بود .
مخازن افقی و عمودی هر کدام دارای مزایای ویژه خود هستند برای مثال مخازن افقی از لحاظ نگهداری و یا در صورت نیاز تعمیرات گزینه بهتری هستند و مخازن عمودی از نظر صرفه جویی در فضا و کنترل سطح مایعگزینه بهتری می باشند.
نکات مهم برای انتخاب مخزن اسید مناسب
با توجه به فاکتورهایی مانند نوع اسیدی که باید در مخزن نگه داری شود، غلظت اسید، دمای نگه داری اسید، چگالی اسید، مقدار مواد اسیدی و نوع نصب مخزن اسید به صورت دفنی یا غیر دفنی نوع مخزن اسید مناسب تعیین می شود. جنس بدنه مخازن اسید از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است که از بهترین و پر کاربرد ترین متریال هایی که از آنها در ساخت بدنه بخزن استفاده می شود می توان پلی اتیلن، استیل و فایبر گلاس را معرفی کرد. در طراحی مخزن استیل فاکتور های بسیار زیادی وجود دارند که باید به دقت بررسی و اعمال شوند. برای مثال درباره ظرفیت مخزن استیل در طمان طراحی، باید 20 درصد بیشتر از ظرفیت مورد نیاز باید در نظر گرفته شود . به صورت کلی در طراحی مخزن استیل مواردی وجود دارد که باید از آنها اطلاع کاملی داشته باشیم که در ادامه به ذکر برخی از مهمترین ها خواهیم پرداخت:
اتصالات مخزن اسید
یکی از مهمترین بخش ها در طراحی و ساخت مخزن اسید، اتصالات مخزن می باشند. برای انجام اتصالات مخزن اسید استاندارد های ویژه ای وجود دارد، که تمامی طراحی ها و ساخت مخزن و اتصالات باید بر طبق این استاندارد ها انجام شود. شما با استفاده از بهترین و مقاوم ترین متریال در ساخت مخزن اسید اگر اتصالات مقاوم و استانداردی را انجام ندهید، متاسفانه پروژه شما با کلی ضرر و شکست مواجه خواهد شد. برخی از استاندارد های مهم در طراحی و ساخت اتصالات مخازن اسید عبارتند از:
مخزن اسید دو جداره پلی اتیلن و مزایای آن
مخازن اسید دو جداره با مزایای فوق العاده زیادی که دارند، بیشترین تقاضای بازار را به خود اختصاص داده اند. مزایای عالی مخزن اسید دوجداره بهترین دلیل را برای انتخاب و خرید در اختیارتان قرار می دهد. مخازن اسید دو جداره بهترین نوع مخازن برای نگه داری انواع مختلفی از سیالات شیمیایی با ph های مختلف هستند که در ادامه به ذکر برخی از این مزایا خواهیم پرداخت:
خرید مخزن اسید پلی اتیلن از پایپ صنعت خاورمیانه
برای افراد، کارفرمایان و پیمانکاران گرامی که قصد خرید مخزن اسید از پایپ صنعت خاورمیانه را در نظر دارند عرض می نماییم که ابتدا لازم است تمامی اطلاعات و ویژگی های پروژه در اختیار تیم مهندسی برای طراحی با آباکوس قرار بگیرد. مخازن اسید پایپ صنعت خاورمیانه در تمامی متریال های سفارشی از جمله پلی اتیلن تک جداره و پلی اتیلن دو جداره قابل طراحی و تولید با بهترین کیفیت و مواد اولیه می باشد و توسط شرکت پایپ صنعت بهترین گارانتی و خدمات پس از فروش را دارا می باشند. از مهمترین پارامترهایی که باید در اختیار تیم مهندسی طراحی قرار بگیرد نوع اسید و سیالی است که در مخزن قرار است نگه داری و یا حمل شود. نوع اسید، میزان دانسیته و چگالی آن از اولین پارامترهای مورد نیاز برای محاسبه نمودن مقاومت مکانیکی بدنه مخزن اسید برای ما خواهد بود. پارامتر مهم بعدی که برای طراحان مورد نیاز می باشد، دمای سیال اسیدی است. دمای سیال بسیار حائر اهمیت است و همچنین آیا در فرآیندهایی در داخل مخزن آیا دمای سیال قرار است تغییر نماید یا خیر. برای مثال اگر سیال در دمای 60 درجه در داخل مخزن نگه داری شود و در اثر واکنش هایی دمای آن به 80 درجه سانتیگراد برسد نیاز است که از مخزن پلی پروپیلن استفاده شود و یا اگر دمای سیال درون مخزن اسید از 98 درجه سانتی گراد بیشتر باشد باید جنس مخزن اسید جی آر پی باشد. یکی دیگر از موارد مهم دفنی یا غیر دفنی بودن مخزن اسید می باشد که بخشی از اطلاعات اولیه مهم است که باید در اختیار کارشناسان قرار گیرد. مخازن دفنی به دلیل دوجداره بودن و مقاوت بالای آنها تا حداقل 500 سال طول عمر دارند و توسط خاک غیرقابل تجزیه می باشند.
پارامترهای بسیار زیاد و مهم دیگری وجود دارد که باید در اختیار تیم طراحی پایپ صنعت قرار بگیرد و بعد از بررسی تک تک این پارامتر هاست که طراحی و نمونه اولیه طرح مشخص می شود و پس از تاییدیه کارفرما ساخت مخزن شروع خواهد شد.
باندینگ و کاهش احتمال نشت اسید
امکان نشت در مخازن اسیدی که به صورت استاندارد طراحی و ساخته می شوند، به حدی پایین است که معمولا نگرانی درباره آن وجود ندارد. زیرا علاوه بر ساخت استاندارد با داشتن سیستم جلوگیری از سر ریز این اتفاق بسیار احتمال پایینی دارد. ولی با تمامی احتمالات پایینی که درباره نشت مخازن اسید با کیفیت وجود دارد بازهم این خطر باید بسیار جدی گرفته شود و اقدامات لازم برای نشت اسید از مخزن در نظر گرفته شود. یکی از روش های جلوگیری از نشت اسید از مخزن اسید روشی به نام باندینگ می باشد که دارای اهداف زیر است.
بدنه مخزن که اعم از کف و دیواره ها می باشدباید از موادی ساخته شود که نسبت به تماس مداوم با اسید دارای مقاومت لازم و کافی باشد. برای اینکار می توان از روکش های مقاوم استفاده کرد.
استفاده از سیستم جلوگیری از سر ریز بسیار لازک و ضروری است.
طراحی مخزن اسید چگونه است؟
در طراحی مخزن اسید فاکتورها و پارامتر های بسیار زیادی وجود دارد که باید به دقت و کاملا تخصصی و مهندسی شده بررسی و در نظر گرفته شوند. در اینجا ما به مهمترین فاکتور هایی که باید در طراحی مخزن اسید توجه شود خواهیم پرداخت. مهمترین پارامتر ها در طراحی مخزن اسید : چگالی اسید، نوع اسید، حجم مورد نیاز برای نگه داری اسید، مواد اولیه اتفاده شده در ساخت مخزن و در نهایت روش انتقال اسید به داخل مخزن هستند. در این میان یکی از موارد با اهمیت روش انتقال اسید به داخل مخزن اسید است که به سه روش زیر انجام می شود:
برای استفاده از پمپ های با فشار هوا باید در زمان طراحی مخزن اسید پارامتری به نام فشار ناشی از وارد شدن سیال به داخل مخزن محاسبه و در نظر گرفته شود. در این میان باید از امنیت مکانیکی مخزن اطمینان حاصل کرد و برای این کار باید مخازن را کاملا طبق استاندارد های ملی که سطح ایمنی مخازن را افرایش می دهند طراحی نمود. استانداردهایی که در ادامه ذکر شده اند، استاندارد های مربوط به مخازن نگه داری اسیدهایی که در فشار های جوی هستند، می باشند.
دریچه ها و سر ریزهای منابع ضد اسید
یکی از مواردی که در طراحی مخزن اسید باید در نظر گرفته شود، طراحی منفذهای هوا است. منافذ هوا به این دلیل طراحی می شوند تا در زمان وارد کردن اسید به داخل مخزن دچار فشار بیش از حد نشود. از دیگر موارد مهم در ساخت مخزن طراحی و ابعاد دریچه مخزن می باشدکه بستگی به نوع مخزن اسید و متریال و مواد تشکیل دهنده و پارامترهای زیاد دیگری بستگی دارد. سایز استاندارد دریچه مخزن اسید معمولا 150 میلیمتر و در بالای مخزن ساخته می شود. مخازن جوی باید دارای سر ریز باشند و همچنین حتما باید منافذ هوای کاملا جداگانه را داشته باشند. در طراحی سر ریز باید به این نکته توجه شود که اندازه مناسبی داشته باشد، سایز مناسب موجب جلوگیری از بروز فشار در داخل مخزن می شود. به صورت استاندارد سایز سر ریز حداقل دارای قطر 100 میلیمتر و زیر پایه منفذ هوای 350 میلیمتر می باشد. به طور کلی قطر سر ریز باید مساوی یا بیشتر از قطر ورودی باشد. با توجه به استاندارد PD 5500 تمامی مخازن تحت فشار باید به سیستم ترکیبی سر ریز و منافذ مجهز باشند. یکی دیگر از موارد مهم در باره سر ریز در ارتباط با لوله سر ریز می باشد. تا حد ممکن لوله سر ریز باید تا نزدیک زمین ادامه داشته باشد و تا مکان و محدوده دیگری که اسید اضافی باید در آن تخلیه شود ادامه داشته باشد.
خطوط لوله انتقال روی مخازن نگه داری اسید
از مهمترین بخش های مخازن اسید، خطوط لوله انتقال ورودی است که باید از مواد اولیه سازگار ساخته شود. باید توجه شود که بست ها و سازه های نگهبان باید به گونه ای طراحی شوند که در مواجه با خورنده ها مقاوم باشند. خطوط لوله های ورودی در دو نوع طراحی می شوند، یا می توانند یکپارچه باشند و یا از اتصالات فلنج استفاده کنند. در رابطه با استفاده از فلنج باید توجه شود که استفاده از آنها در حداقل ترین تعداد ممکن باشد و در جاهایی از آنها استفاده شود که امکان چکه کردن اسید بر روی تجهیزات، پیاده رو ها و … باشد.
برای پیچ فلنج ها، مواد آب بند و واشر ها باید از استفاده از مواد سازگار مطمئن شد. برای اسید نیتریک مواد مبتنی بر PTFE و برای اسید هیدروکلریک ، واشر لاستیکی بوتیل مناسب است. استفاده از زانوهای غیر استاندارد که امکان انباشته شدن اسید در آنها وجود دارد نباید استفاده شود. تمامی بخش های خط لوله ورودی به مخازن اسید باید در مقابل ضربه مقاوم باشند و همچنین محافظت شوند. برای انتقال سیال ، خط لوله باید دارای استحکام بسیار بالایی باشد و همچنین برای تخلیه کامل سیال از طریق خطوط لوله به داخل مخزن باید شیب مناسب داشته باشد.
تعمیرات و نگهداری مخزن ذخیره اسید
تعمیرات و نگه داری باید توسط افرادی که صلاحیت ها و مجوز های لازم را دارند و همچنین نسبت به خطرات اشراف کامل دارند، باید انجام شود. مساله مهم دربار تعمیرات و نگه داری انجام بازرسی است که نوع و دفعات آن به کمک روش های ارزیابی ریسک که درباره مخازن اسید مبتنی بر نحوه کار و کاربری مخزن، میزان خوردگی و تاریخچه نگهداری آن توسط پرسنل ویژه تعیین می شود.
مهندس متخصص بازرسی که از طرف شرکت بیمه استخدام شده باشد فرد مناسبی برای معاینه لوله های کشی و اتصالات فردی ذیصلاح می باشد. این معاینات طبق قانون سیستم های تحت فشار است و انجام آن از ضروریات می باشد. قطعاتی که برای نصب مخازن ضد اسید لازم است در یک برنامه تعمیر و نگه داری پیشگیرانه ذکر شوند.
سازندگان مخازن اسید، باتوجه به کد طراحی که در ساخت دستگاه استفاده شده است قبل از تحویل، اقدام به آزمایش آن خواهند کرد و بعد از تحویل به خریدار مهندسان متخصص با ارائه گزارشات کتبی تمامی بازدید ها و تعداد آن را ثبت خواهند نمود.
بازرسی منابع اسید
پروتکل های ویژه ای وجود دارد که باید قبل از پر کردن مخازن اسید باید انجام شوند. اولین کاری که باید انجام شود، نظافت کامل مخزن و لوله کشی ها می باشد. سپس باید پروسه آزمایش نشت و زهکشی انجام شود و در نهایت مخزن و لوله کشی ها کاملا خشک شوند و عاری از هر گونه رطوبتی شوند. در دو نوع آزمایش هیدرولیک و آزمایش پنوماتیک، هیدرولیک توصیه می شود. در آزمایش هیدرولیک ممکن است از هوا برای فشار مخزن پر از آب و لوله کشی استفاده شود. بعد از انجام آزمایش ها و قبل از استفاده باید تمامی نشتی ها و ترک ها تعمیر شوند. در تست فشار شبیه سازی چگالی مواد داخل مخزن انجام شود. می توان با محلول آب نمک افزایش تراکم در آب را ایجاد نمود. به این نکته توجه داشته باشید که اسید از آب تراکم بیشتری دارد.
نگهداری مخزن های اسید
یکی از خطرناک ترین بخش ها در رابطه با مخازن اسید ، نگه داری آن است.
تمامی کادر در ارتباط با نگهداری مخزن ضد اسید باید تجهیزات محافظتی استاندارد و مناسب در اختیار داشته باشند.
قبل از انجام هرگونه عملیات تعمیری باید مخزن کاملا تخلیه شود و سپس با آب شستشو شود.
در خصوص اسید هیدروکلریک و اسید نیتریک باید ذکر کنیم که خاصیت اشتعال زایی ندارد ولی نکته مهم این است که اگر در تماس با فلزات گاز هیدروژن قرار بگیرند به سرعت گاز هیدروژن تولید میکنند. این امر در صورتی خطرناک است که لایه های داخلی مخازن ضد اسید دچار آسیب دیدگی شوند، در این صورت اسید ها با فلزات واکنش نشان داده و موجب آزاد شدن گاز هیدرون در مخزن می شوند، با انباشته شدن گاز هیدروژن در داخل مخزن با گذشت زمان موجب ایجاد انفجار در مخزن خواهد شد.
باید قبل از هر عملیات تعمیری، تجمع گاز های داخل مخزن را در نظر گرفت و تا زمانی که هوای داخل مخزن به وسیله سیستم تهویه کاملا تخلیه نشده از قرار دادن منابع احتراقی و آتش را در اطراف مخزن خودداری نمایید.
تمامی بخش های مربوط به ورود و بخش های تخلیه مخزن باید دارای نور و روشنایی کافی و لازم باشند.روشنایی در سطح زمین، سکوها، پله ها و . . . حداقل باید 50 لوکس باشد.
معیارهای طراحی مخزن اسید
یکی از معیارهای مهم در طراحی مخازن اسید فشار طراحی می باشد. فشار طراحی شده نباید کمتر از حدکثر ارتفاع مایع درون مخزن به اضافه افت فشار در سیستم دریچه باشد. معیار مهم دیگر در طراحی مخزن اسید مبحث یخ زدگی مایع و سیال درون مخزن است. اگر در داخل مخزن احتمال یخ زدگی وجود داشته باشد، باید مخزن دارای عایق بندی مناسب و همچنین سیستم گرمایشی مناسب داشه باشد.
درباره اسید سولفوریک و نگه داری آن در مخزن افقی لازم است ذکر شود که با توجه کمترین دمای کارکرد و وزن مخصوص آن، فشار طراحی 345 کیلو پاسکال نیاز است. مخزن های نگه داری اسید عمودی باید طبق استاندارد API 620 و یا API 650 طراحی شوند، البته با توجه به وزن مخصوص و کمترین دمای کارکرد اسید سولفوریک!
طراحی مخزن نگهداری اسیدفولاد کربن پرکاربردترین ماده ای می باشد که برای ساخت مخزن ذخیره اسید در محدوده غلظت و دمایی است که تحت پوشش این استاندارد قرار دارد. در غلطت 80 الی 88 درصد از اسید سولفوریک و همچنین 99.5 الی 100.5، درصد خورندگی به حدی زیاد می شود که توانایی استفاده از کربن استیل وجود ندارد. در ساخت چنین مخازن برای نگه داری چنین اسید های باید از آلیاژ های بسیار مقاوم در مقابل خوردگی استفاده کرد.
یکی از بهترین انتخاب ها برای ساخت مخازن نگه داری اسید های قوی مخزن اسید پلی اتیلن با جنس بدنه لوله کاروگیت، اسپیرال دو جداره پلی اتیلنی می باشد. این متریال ها با توجه به پیوند مولکولی قوی بین اتم های کربن و هیدروژن یکی از بهترین انتخاب ها می باشند. مخازن اسید پلی اتیلن دو جداره کاروگیت در برابر انواع اسید ها و مواد شیمیایی، مقاومت بسیار بالایی دارند و همچنین در رابطه با قیمت باید عرض کنیم که دارای قیمت بسیار مناسبی نسبت به مخزن های اسید با بدنه استیل، جی آر پی، پلی پروپیلن می باشد. یکی دیگر از دلایل انتخاب مخازن پلی اتیلن کاروگیت شکننده نبودن بدنه آنها میباشد.
شرکت پایپ صنعت با داشتن متخصصان مجرب و تجهیزات بروز، پیشرفته و مناسب یکی از بزرگترین تولید کنندگان مخازن و تانکر های حمل انواع مواد اسیدی و مواد شیمیایی می باشد. یکی از دستاورد های این شرکت طراحی و ساخت تانکر حمل اسید با جداره پلی اتیلن بهمراه کاور فلزی برای اولین بار در ایران می باشد.
تانکر حمل اسید
شرکت پایپ صنعتی خاورمیانه تولید کننده تانکر های حمل اسید در حجم های 15، 20 و 22.5 متر مکعب است. تمامی محصولات تولید شده توسط این شرکت مطابق با استاندارد های جهانی می باشد. تانکر های تولید شده با حجم 20 متر مکعب مجهز به 4 عدد مخزن پلی اتیلن 5 متر مکعب HDPE می باشد. این مخازن دارای دانسیته بالا هستند که با روش روتومولدینگ ساخته می شوند. قطر هر یک از مخازن 1600 میلیمتر و طول آن 2.5 متر می باشد. هرکدام از مخازن 5 متر کمعبی به یک دریچه به عنوان دریچه بازدید و دریچه ورودی سیال مجهز می باشند.
یکی از خصوصیات ویژه و تانکر های حمل پایپ صنعت خاورمیانه این است که از 4 عدد مخزن پلی اتیلن می توان برای حمل 4 نوع اسید مختلف استفاده نمود و یا از همه مخازن برای حمل یک نوع سیال استفاده نمود. کاور نگه داری مخازن پلی اتیلن بسیار مهم است و پایپ صنعت خاورمیانه برای پوشش دادن مخازن پلی اتیلن از کاور فلزی استفاده می نماید. کاور فلزی یک پوشش مقاوم به مواد شیمیایی و همچنین مکانیکی، بدون نشتی و خوردگی ایجاد می نماید. پایپ صنعت خاورمیانه تمامی اتصالات را از نوع های استیل یا پلی اتیلن تولید می نماید و البته لازم به ذکر است که برای تانکر های حمل اسید سولفوریک از اتصالات استیل استفاده می نماید.
تانکر فلزی بعد از اتمام مراحل طراحی و ساخت، توسط 5 عدد پایه فلزی که به صورت پیچ و مهره می باشد، روی تریلی نصب می شود. برای موج گیری در مابین مخازن ورقی فلزی نیز تعیبه می گردد. به دلیل اینکه تانکر های استیل دارای معیبی هستند پایپ صنعت خاورمیانه با تخصص و فن آوری منحصر به فرد و کاملا ایمن و از نظر اقتصادی به صرفه و کارآمد از تانکر های حمل با مخازن پلی اتیلن به جای تانکر های استیل استفاده می نماید. از معایب تانکر های استیل می توان به مواردی همچون جذب سرما و گرمای زیاد، تعمیر و نگه داری سخت و بخصوص در زمان خرابی تانکر اشاره نمود.
کاربرد تانکرهای حمل مواد اسیدی و شیمیایی
پالایشگاه ها و انواع صنایع مرتبط با آنها.
صنایع مس و معادن
صنایع نفتی و حفاری چاههای نفت
صنایع تولید انواع مواد اسیی و شیمیایی و خورنده
صنایع آبکاری فلزات
صنایع پتروشیمی
نکات مهم در زمان خرید تانکر حمل اسیدی و شیمیایی
